“तुम्हीं शब्दाशब्दाला धरावयाला पाहतां काय? निराश मनुष्याचे उद्‍गार केवळ वायफळ आहेत?” (ईयोब 6:26)
लोक दु:ख, वेदना आणि निराशेमध्यें असतांत, तेव्हां तें नको त्यां गोष्टीं बोलतांत. ते उद्याची वाट न बघतां, आजंच परिस्थितीचे अतिशयोक्तीनें वर्णन करतांत. तें खालच्या पट्टीवर गातांत आणि तेंच संगीत असल्यासारखें बोलतात. तें फक्त ढगांकडे बघतांत आणि अशा गोष्टीं बोलतांत कीं जणू आकाशाचे अस्तित्वच नाहीं.
तें कुरकुर करत म्हणतांत , “देव कुठे आहे?” किंवा: “आता पुढे जाण्यांत कांही अर्थ नाहीं.” किंवा: “सर्व गोष्टीं निरर्थक आहेत.” किंवा: “माझ्यासाठीं कोणतीही आशा नाहीं.” किंवा: “जर देव चांगला असता तर असलें कांही वाईट घडले नसतें.”
या अशा उद्‍गारांना आपण काय आणि कसें उत्तर द्यावें?
ईयोब म्हणतो कीं आपण त्यांना दोष देण्याची गरज नाहीं. त्यांचे असें उद्‍गार निव्वळ वारा आहे किंवा अक्षरशः “वायफळ” आहेत. तें लवकरच भुसासारखें वार्‍यानें उडविलें जातील. परिस्थितीं पालटून जाईल, आणि नैराश्यानें विव्हळ झालेलीं व्यक्ती अंधकाराच्या रात्रींतून जागे होईल आणि आपल्या अविचारी उद्‍गारांवर पश्चात्ताप करील.
म्हणून, मुख्य विषय असा आहे कीं, अशा शब्दांसाठीं मनुष्याला दोष देत बसून आपला वेळ आणि शक्ती खर्च करूं नये. ते वायफळ असल्यामुळें, वाऱ्यानें आपोंआपच उडून जातील. शरद ऋतूंत झाडाची पानें कापण्याची आपणांला गरज नाहीं. तें परिश्रम वायाफळ आहे. तें लवकरच स्वतःहून उडून जातील.
अरेरे, असें वायफळ शब्द ऐकतांच आपण लगेच किती आवेशानें देवाचा, तर कधी-कधी सत्याचा बचाव करण्यांसाठीं सरसावतो. जर आपल्यामध्यें समंजसपणा असतां तर आपण मूळ असलेलें शब्द आणि भुसासारखें वाऱ्यानें उडून जाणारे शब्द यांतील फरक ओळखू शकलो असतों, नाहीं का?.
खोटे शिक्षण आणि वाईट गोष्टींनी भरलेलें असें उद्‍गार आहेत ज्यांची मुळें खूप खोलवर गेलेली असतांत. परंतु सर्वंच उद्‍गार कांडवळलेल्यां मनांतून निघत नाहीत. कांही शब्द मुख्यतः वेदना आणि निराशेनें डागाळलेलें असतात. तुम्हीं जें ऐकतां तें नेहमींच अत्यंत आतल्या गाभाऱ्यांतून येत नसते. ते जिथून निघतांत तिथे खरेंच काहीतरी वास्तविक आणि काळोखमय आहे. परंतु ते तात्पुरते आहे, एखाद्या अशा संसर्गजन्य रोगासारखें —वास्तविक आणि वेदनादायक- ज्याची साथ कालांतराने नाहीशी होईल, परंतु वास्तविक असलेली ती व्यक्ती नाहीशी होणार नाहीं.
तर मग, जें उद्‍गार आपल्याविरुद्ध, देवाविरुद्ध, किंवा सत्याविरुद्ध बोललें जातांत तें केवळ वाऱ्यासारखे आहेत कीं काय हे आधी आपण समजून घ्यायला शिकूं या– म्हणजे तें अंत:करणातून नव्हें, तर वेदनेंतून बोलले जातात हे. जर तें वायफळ असतील तर आपण दोष न लावता तें उडून जाईपर्यंत शांत राहूं. भग्नावस्थेत असलेल्या जीवाला दोष लावणे नव्हें, तर पून्हा उभें करणें, हेंच ख्रिस्ती प्रीतिचे ध्येय आहे.
Amen